सरकारी कार्यालयले प्रवाह गर्ने सेवा अहिले पनि सरल छैन । सेवा प्रवाहमा हुने ढिलासुस्ती मुख्य कारण हो । अनकौँ झमेला र बहानाले सरकारी सेवा सधैँ आलोचनाको शिकार हुन्छ ।
सेवा लिनका लागि सर्वसाधारणले घण्टौँ कुर्नुपर्छ । भनेको र चाहेको समयमा जनताले सेवा पाउन सक्दैनन् । यो अहिलेको मात्रै समस्या होइन, बर्षाैदेखि जनताले यो नियति भोगिरहेका छन् । सरकार पनि यस विषयमा जानकार छ । तर, केही गर्न सकेको छैन । कर्मचारीहरु भ्रष्टाचारमा निर्लिप्त छन् ।
बेला बेलामा अख्तियारले सक्रियता देखाउँछ । साना कर्मचारी घुससहित रङ्गेहात पक्राउ पर्छन् । देशमा सानाको के कुरा, ठूला भ्रष्टाचारी धेरै छन् । तर, सबैलाई अख्तियारले पनि समाउन सकेको छैन ।
प्रमाण अभावमा अख्तियारले यस्ता घटनामा अपेक्षाकृत सफलता पाउन नसकेको तीतो यथार्थ छ । सरकारी कार्यालय भ्रष्टाचारको अखडा भएका छन् । जताततै घुसको बहार छ भने पनि हुन्छ । काम लिएर सरकारी कार्यालयमा जानु भन्दा पहिले कम भन्दा कम घुस दिएर काम गराउने ध्याउन्नमा सेवाग्राही हुन्छन् ।
घुस नदिई काम नहुने भएपछि सेवाग्राही पनि बानी परिसकेका छन् । उनीहरुलाई थाहा छ, घुस विना काम सम्भव छैन । सरकारी कायार्लय घसुखोरीको अडड बन्दै गएपछि अख्तियारले बेला बेला निगरानी गर्दै आएको छ । तर, उसको निगरानी प्रयास खासै प्रभावकारी छैन ।
मालपोत, यातायात, राजस्व लगायतका सरकारी कार्यालयमा सेवाग्राहीको भेषमा सुराकी खटाउने अख्तियारको नीति प्रभावकारी देखिन सकेको छैन । अपेक्षाकृत परिणाम निकाल्ने गरी अख्तियारको संयन्त्र परिचालन हुन नसकेको प्रष्ट छ ।
मूलत भ्रष्टाचार नियन्त्रण गर्ने अख्तियारको परिकल्पना अनुसार महत्वपूर्ण सरकारी कार्यालयमा प्रभावकारी निगरानी गर्न जरुरी छ । भ्रष्टाचार नियन्त्रण गर्न अख्तियारले अपनाउने अनेक उपायका विषयमा कर्मचारी माहिर भइसकेका छन् । जसका कारण उनीहरुको हर्कत बढ्दै गएको छ ।
विकास योजनामा कमिसन नभई काम नगर्ने प्रवृत्ति देखिएको छ । यसर्थ खुलेआम घुसघोरीको परम्परागत काइदामा धक्का दिने रणनीति अख्तियारले बनाउनु पर्छ । यसले सरकारी कार्यालयका कमर्चारीलाई मात्र हाइेन, सेवाग्राहीलाई पनि पाठ सिकाओस् । अनि मात्रै सेवा प्रवाहमा सुधार आउँछ ।
जबसम्म सेवाग्राही प्रतिवादमा उत्रिदैनन्, तबसम्म सरकारी कार्यालयमा अवैध लेनदेनको धन्दा चलिरहन्छन् । घुसको मेलो बुझेपछि कर्मचारी पनि जायज नाजायज काम गर्न उत्साहित भइहाल्छन् । कानुन अनुसार गर्न सकिने कतिपय कामका लागि पनि सेवाग्राहीलाई अल्मल्याएर रकम माग्ने प्रवृत्ति छ ।
सेवाग्राहीलाई जति अल्मल्याउन सकिन्छ, उत्ति माल झर्छ भन्ने मानसिकताबाट कर्मचारी प्रशासन ग्रस्त छ । यसको फाइदा विचौलियाले पनि प्रशस्तै लिएका छन् । बिचौलियामार्फत जाँदा मात्रै काम सहज र छरितो हुने अवस्था छ । यसको एउटै मात्र कारण कमाउ धन्दाको प्रवृत्ति हो ।
